De hele school
De hele school is de school van de toekomst. Het is een school die ons leert om weer van binnen naar buiten te leven. Om onszelf, met hart en ziel, in de wereld te brengen.
Ik gun alle kinderen van de aarde zo'n school. Een helende school.
Op deze school word je nergens toe gedwongen, je wordt niet vergeleken met een ander en je wordt niet afgerekend op resultaat.
Op deze school ben jij, op ieder moment, helemaal goed zoals je bent. Je hoeft niets te verdienen of bewijzen.
Je mag er zijn – met alles. Precies zoals je bent.
Van daaruit krijg je alle ruimte om te groeien en bloeien, far beyond our wildest dreams.
De bedoeling: wees als een kind...
De bedoeling van de hele school is om de wereld te helen, door de uniciteit, wijsheid en puurheid die de kinderen in zich hebben intact te laten, zodat zij deze in de wereld kunnen brengen. Gedurende het leerproces dat wij volwassenen hierbij zullen doorlopen helen we ook onszelf. Zo cocreëren we samen de wereld waarvan we in ons hart weten dat deze mogelijk is.
De principes
Vrijheid
We zijn allemaal uniek en helemaal vrij. We respecteren de vrije wil van de ander. Al ons handelen, dus ook het leren, vindt plaats vanuit intrinsieke motivatie. Kinderen en volwassenen zijn volkomen gelijkwaardig, we zijn allemaal leraar en leerling.
Verbondenheid
We leven in verbinding met onszelf en onze omgeving. We nemen onze plek in en zijn bereid onszelf in te brengen, ons kwetsbaar op te stellen en mee te doen. We reiken uit als we hulp nodig hebben. Onze keuzes komen voort vanuit ons hart. We zijn samen één.
Introductie tot het concept:
Ruimte geven aan ontwikkeling van binnenuit
De hele school wil kinderen ruimte geven, ruimte voor de natuurlijke beweging van binnenuit. Onze maatschappelijke systemen hebben ons geconditioneerd om te doen wat het gezag van ons vraagt en ons eigen gevoel, ons kompas, te negeren. De structuur binnen de hele school is erop gericht het contact met dit innerlijk kompas te herstellen en behouden. Als we namelijk weer richting gaan ervaren in ons leven, dan komt er enorm veel energie vrij. Vanuit deze oerstroom gaan leren en ontwikkelen vanzelf.
De verschillende ruimten, met elk een eigen bedoeling, geven sturing aan dit proces. Verder is er eigenlijk maar één wet: Ik ben vrij, jij bent vrij. Mijn eigen ruimte is heilig, net als de jouwe. Ga je mee op ontdekkingstocht door de vier domeinen?
Stilteruimte
In de meest ideale situatie heeft de school een ronde vorm, waarbij er in het centrum een stilteruimte is. Dit is het eerste domein; de plek om tot jezelf te komen, te verbinden met de stilte of de bron. Ik zie een boom, ik zie water, het is een patio, een deels overdekte ronde binnentuin. Alle kinderen en volwassenen kunnen deze plek opzoeken, wanneer ze die behoefte voelen. Deze plek heeft als bedoeling om te ZIJN, in stilte te zijn met jezelf, met de aarde en de hemel. Hier staat niet de aardse, horizontale uitwisseling met anderen centraal, maar de verticale verbinding met je hogere zelf of met 'het hogere' (wat dat dan ook voor jou betekent) en met de aarde. De oefening hier is wu wei, wat niet-doen betekent. Simpelweg zijn, met wat er is, zonder dat je je ermee identificeert. Jezelf beluisteren in het niet-weten. Wat wil er vanuit de stilte tot mij komen?
Ruimte voor expressie
Rondom de stilteruimte, die de kern vormt van het concept, ontstaan verschillende expressieruimten. In dit tweede domein is het de kunst om expressie te geven aan wat er in je leeft. Dat wat door jou ervaren wordt in je binnenwereld; die mix van gedachten, gevoelens, emoties en lichamelijke sensaties. Voel het maar. Het mag er zijn en het wil ervaren worden. Het wil gehoord, gezien, gevoeld en geuit worden. Zonder censuur. Wat het dan ook is. Het kan frustratie zijn, verdriet, blijdschap... Erken het – en laat het naar buiten.
Misschien wil je dit doen door middel van geluid, in de vorm van stembevrijding of door het maken van muziek... of door beweging: vrije dans, boksen, rennen, stampen, trampolinespringen? Het kan ook zijn dat je beelden, kleuren, vormen ziet en dat je daar expressie aan wilt geven door middel van visuele expressie: schilderen, tekenen, boetseren.
Het gaat om de pure expressie, hoe rauwer hoe beter. We oefenen om totaal oordeelloos te zijn, het gaat niet om het eindproduct, dat hoeft nergens aan te voldoen, het gaat puur om het proces. Uiteindelijk is er geen grotere schoonheid dan die van authenticiteit, maar die bereik je alleen door gehechtheid aan resultaat los te laten.
Wat leeft er nu in mij? (En hoe kan ik daar uitdrukking aan geven?)
Samen de toekomst ontwerpen
Het derde domein draait om de ontmoeting met de ander. Waar je in de eerste domeinen leert om jezelf te beluisteren en te uiten (zonder daar een ander bij nodig te hebben), ontmoet je nu de ander. In de ruimte waarin jullie elkaar ontmoeten kun je vragen stellen om te ontdekken wat de ander drijft, bezielt, bezighoudt. We kunnen samen filosoferen over wat het goede is.
We kunnen merken dat de ander in ons dingen aanraakt, we kunnen ons oefenen in geweldloos communiceren. We kunnen onszelf leren kennen in de spiegel die de ander voor ons is en we kunnen voor de ander ook een spiegel zijn. We leren dat iedereen anders is en dat de ander precies goed is, zoals hij is. Net zoals wijzelf. Zo creëren we vrede.
Als we in vrede met elkaar kunnen zijn, ontdekken we raakvlakken. Dit vinden wij allebei belangrijk. Wat kunnen we doen om dit te vergroten, dit verder in de wereld te brengen? Hoe zou de wereld die wij wel willen eruit zien? Wat kunnen we nu doen om daar vorm aan te geven? Wat is de volgende stap? Wat hebben we nodig om deze ook te zetten? Wat kunnen we nu doen?
Het derde domein bestaat uit open ruimtes die ongedwongen samenzijn ondersteunen en waar samengewerkt kan worden om dromen en idealen waar te maken. Ondernemen en doen – in verbinding met onszelf, de ander en het grote geheel.
Intrinsiek leren
In de buitenste schil kun je je leerhonger stillen. Dit vierde domein is de plek waar je de wereld ontmoet, waar je alle mogelijke kennis kunt opdoen en die vaardigheden kunt aanleren waar jij zelf het nut van inziet. Er is geen verplicht, maar wel een oneindig curriculum. Het wereldbeeld is holistisch, de kennis die je hier opdoet is betekenisvol, staat ten dienste aan jouw unieke levenspad en de projecten die jij in de wereld wilt zetten. Je kiest zelf wat je leert, hoe, wanneer, met wie en van wie. Waarom? Omdat het jou tot een rijker en completer mens maakt.
Je hebt zelf de regie over jouw leerreis, je kiest je eigen leraren, leermiddelen, bronnen... en formuleert je eigen leerdoel of onderzoeksvraag. Uiteraard kun je hier hulp bij inschakelen, in eerste instantie is jouw zelfgekozen mentor je eerste aanspreekpunt. Je bent vrij om te leren. Leren vanuit intrinsieke motivatie is een feest en gaat razendsnel. Wat wil jij nu leren?
Waarom geen aanbod?
Wanneer we een kind iets leren, nemen we het ook iets af... iets heel wezenlijks, dat uiteindelijk misschien wel waardevoller is dan alles wat wij er met onze goede bedoelingen in willen stoppen. We doen het uit liefde – en uit onwetendheid. We denken dat wij het beter weten dan de generatie die na ons komt omdat ons is wijsgemaakt dat een pasgeborene onwetend is. In werkelijkheid is een pasgeborene in verbinding met de heelheid, met alles, met het wonder van het leven.
De behoefte om kinderen iets aan te bieden is verleidelijk, maar de natuurlijke beweging die vanuit het kind zelf ontstaat, waarin het de wereld op eigen tijd en naar eigen inzicht wil verkennen... de impuls waarmee het zelf iets aan die wereld wil toevoegen, waarbij het in interactie gaat met een ander levend wezen, een idee of een object, vanuit intrinsieke motivatie.... die wordt verstoord.
Op de hele school is erop gericht deze beweging van binnenuit te herstellen.
Het gebouw als metafoor.
Ik zie voor me dat er in de toekomst prachtige gebouwen ontworpen zullen worden, vol heilige geometrie, die de bedoeling van de hele school ondersteunen. Tot die tijd kunnen we deze omschrijvingen zien als metaforen.
De filosofie van de hele school kan in vele vormen worden toegepast, ook bij minder ideale uiterlijke omstandigheden.
Zo is het al mogelijk om binnen een (meer) reguliere setting gedurende één dag per week (of desnoods één uur) ruimte te maken voor leren op deze manier.
De belangrijkste verandering is een innerlijke verschuiving, die je zou kunnen omschrijven als de reis van plicht naar plezier. Wie wil dat nu niet, zou je kunnen zeggen.... en toch is het een ingrijpend transformatieproces. We zijn zo gewend aan het verplichte karakter van school en werk, dat het een hele reis is om er vrij van te komen. Maar het kan! Je bent welkom om jouw stappen te zetten.